باید مورد توجه قرار گیرد. عامل اعتیاد والدین با 10% و سپس حس کنجکاوی مختص نوجوانان و جوانان است با 5/7% و در آخر تسکین دردهای جسمانی با 5/7% قرار دارد.

گفتار دوم: عوامل جسمی

در بررسی عوامل جسمی‌بایستی اثرات ارث، کروموزوم ها، ژنها ،ابتلاء به بیماریها، جنسیت، سن ،‌نژاد مورد توجه قرار گیرند .

بند اول: اثر ارث و کروموزوم ها و ژن ها

اعتیاد والدین ( پدر یامادر یا هر دو ) اثر ارثی مستقیم در اولاد دارد .سمی‌که در نتیجه مصرف مواد مخدر در بدن پدر یا مادر ایجاد شده به جنین منتقل وسبب ضعف قوای جسمی و روانی مخصوصاً عقب ماندگی کودک می‌گردد.
کودکان مادران معتاد به مواد مخدر، قبل از تولد معتاد به همان ماده ای هستند که مادر به آن اعتیاد دارد .
در مورداینکه اعتیاد با ژنها منتقل می‌گردد هنوز نتایج قطعی از پژوهش ها به عمل نیامده است در هر حال نوع ومقدار مواد مخدر و یا داروهای روان گردان مانع رشد طبیعی جنین گشته زمینه رامستعد به اعتیاد درآینده مینماید.

بند دوم: ابتلاء به بیماریهای مزمن

مصرف داروهای اعتیاد آور به مدت طولانی در بیماریهای مزمن، افراد را در معرض خطر اعتیاد قرار می‌دهد. بیماران برای تسکین دردها با مصرف بی رویه داروهای آرام بخش و خواب آور، معتاد می‌شوند.
بند سوم: نژاد
بر اساس تحقیقات به عمل آمده گرایش به اعتیاد در نژادهای مختلف متفاوت است زرد پوستان و سفید پوستان بیش از سیاه پوستان به طرف اعتیاد کشانده می‌شوند .

بند چهارم: جنسیت
اعتیاد یکی از آسیب‌هایی است که پدیده‌ای چند وجهی محسوب می‌شود و به جرأت می‌توان گفت هیچ جامعه‌ای از آن مصون نیست. این پدیده تهدیدی علیه امنیت کشور و یکی از موانع توسعه پایدار است.
در دهه‌های اخیر رویکردهای زیادی را شاهد هستیم اما به نظر می‌رسد این مسئله مانند سایر مسائل به بررسی بین رشته‌ای نیاز دارد . در این میان زنان جزو نخستین قربانیان انحرافات اجتماعی هستند و اعتیاد یکی از مهمترین این آسیب‌ها است افزایش اعتیاد در زنان به واقعیتی تلخ و انکارناپذیر تبدیل شده است و امروز نمی‌توان استراتژی انکار را در پیش گیریم و از کنار این مسئله بگذریم. بنابراین ملاحظات اجتماعی و فرهنگی که دست‌اندرکاران را از رویارویی جدی منع می‌کند ضروری به نظر می‌رسد.
تا وقتی ضرورت تغییر رویکرد مورد پذیرش واقع نگردد نمی‌توان به نتایج قابل توجهی دست یافت. مراجعه به آمار نشان می‌دهد که نرخ رشد اعتیاد در زنان بیشتر از مردان است و از 5 درصد در سال 85 به 10 درصد در سال 90 افزایش یافته است. واقعیت این است که اعتیاد زنان وابسته به جریان اعتیاد در کشور است و نمی توانیم آن را مجزا از سیاست‌های کلی در این زمینه در نظر بگیریم. ۷۰ درصد زنان معتاد به واسطه همسرانشان مبتلا شده اند
طبق امار ارایه شده ازمعاونت رئیس‌جمهوری در امور زنان و خانواده در سال 90 حدود 70 درصد زنان معتاد به واسطه اعتیاد همسران خود و فشار، ترس و همدردی با آنها اقدام به توزیع یا مصرف موادمخدر می‌کنند . همچنین حدود 60 درصد از زنان زندانی با جرایمی که در ارتباط مستقیم با موادمخدر است درگیر هستند.
تحقیقات نشان می‌دهند که آسیب‌پذیری فرزندانی که مادر مبتلا به اعتیاد دارند بیشتر از پدران مبتلا به اعتیاد است. وقتی زنان معتاد باردار می‌شوند مخاطرات زیادی را متوجه فرزندان خود می‌کنند.
مطابق آمار 55 درصد از طلاق‌ها ریشه در اعتیاد مردان دارد همچنین کودک‌آزاری و قتل جزو آسیب‌های ناشی از اعتیاد است. ..

به نظر می‌رسد در سیاست‌گذاری‌های کلان در زمینه مقابله با اعتیاد نگرش جنسیتی و توجه به این مهم باید مدنظر باشد تا برنامه‌ریزی جامع موردتوجه سیاست‌گذاران قرار گیرد.
موضوع پنهانی بودن اعتیاد زنان نسبت به مردان یکی از موانع درمان آنها است و موجب می‌شود زنان از بیم نگاه اجتماع نتوانند به فرایند بهبودی تن دهند. رویکرد جامعه به مردان معتاد از جرم انگارانه به بیمار انگارانه تبدیل شده اما این اصلاح نگرش در زنان اتفاق نیفتاده است.
به گفته معاون رییس جمهور یکی از موانع درمان اعتیاد زنان برچسب های اجتماعی به آنان است و این مساله باید حل شود تا زنان جسارت مراجعه به مراکز درمانی را پیدا کنند زیرا اثرگذاری اعتیاد زنان در جامعه ده ها برابر بیشتر از مردان معتاد است.
اعتیاد زنان از مناطق فقیر و حاشیه نشین به مناطق عام تر مانند باشگاه های ورزشی و سالن های آرایشی کشیده شده است. در اعتیاد دختران نوجوان و دانشگاهی با الگوی خاص سوء مصرف مواد به ویژه مصرف قرص محرک روبرو هستیم.
بهبودیافتگانی که توجه لازم را کسب نمی‌کنند دیر یا زود به دامان این آسیب بازمی‌گردند. بنابراین در صدد کاهش عوامل خطرزا، استرس‌زا و مشکلات مالی و روحی زنان بهبود یافته باید بود و با ایجاد گروه خودیار تلاش شود تا مشکلات آنها پس از ترک به حداقل برسد.

عوامل جسمی مؤثر در گرایش جوانان کاشان به مواد مخدر
اثر ارث، کروموزون ها و ژن ها
ابتلا به بیماری های مزمن
نژاد
جنسیت

جدول شماره 3- عوامل جسمی مؤثر در گرایش جوانان کاشان به مواد مخدر

طبق آمارهای موجود زنان کمتر از مردان معتاد به مواد مخدر می‌گردند. طبق گزارش اداره زندان در شهرستان کاشان در سال 1392 آمار افرادی که به جرم اعتیاد و حمل مواد مخدر زندانی شده اند به شرح زیر بوده است:

اعتیاد به مواد مخدر
مرد زن جمع کل
265 103 368 نفر
72% 28% 100%

حمل وخرید و فروش و نگهداری مواد مخدر
مرد زن جمع کل
2116 209 2325 نفر
91% 9% 100%
جدول شماره 4- آمار افرادی که به جرم اعتیاد و حمل مواد مخدر در شهرستان کاشان زندانی شده اند

در آماری که از زندان شهرستان کاشان گرفته شد وضعیت معتادین به مواد مخدر به شرح ذیل می باشد.
درصد نمونه های تحت بررسی براساس جنسیت در شهرستان کاشان

زن مرد
13 نفر 47 نفر

جدول شماره 5- تعداد و درصد نمونه های تحت بررسی بر اساس جنسیت در شهرستان کاشان

بند پنجم: سن
در هر گروه سنی احتمال اعتیاد وجود دارد. در خانواده هایی که پدر یا مادر و یا هر دو معتاد به مواد مخدر هستند اطفال در سنین کم و از دوره طفولیت به همان ماده ای که والدین مصرف می‌کنند معتاد می‌شوند و بعداً در ادوار مختلف سن، نوع اعتیاد راتغییر می‌دهند . معتادین معمولاً با کشیدن سیگار اعتیاد را آغاز و بعد به مرور زمان مواد مخدر و یا داروهای روان گردان را که در دسترس دارند مصرف می‌کنند.

جدول شماره 6- درصد نمونه های تحت بررسی براساس سن شروع به مواد مخدر در شهرستان کاشان

در کاشان نیز گرایش به مواد مخدر برحسب سن به شرح زیر بوده است :
سنین شانزده تا بیست و چهار سال، سنین پر خطری برای جوانان محسوب میشوند به طوری که امار نشان میدهد نودوشش درصد افراد در شهرستان کاشان اعتیاد را از سن 10 تا 25 سال اغاز کرده اند.مطابق پرسش از 60 نفر از معتادین در زندان شهرستان کاشان شانزده درصد از سن 10 تا 15 سال مصرف مواد مخدر را شروع کرده ا ند.پنجاه درصد از 16 تا 20 سال سی درصد از سن 21 تا 25 سال وتنها چهار درصد ازسن 30 به بالا شروع به مصرف مواد کرده اند.همانطور که مشاهده می شود سن خطر در کاشان به 25 سال افزایش پیدا کرده است.
آمار نشان می دهد که آنچه در زمینه مبارزه با پدیده اعتیاد باید مدنظر قرار گیرد جوانان و نوجوانان هستند چراکه 96% از این سنین شروع به مصرف مواد مخدر کرده اند و تنها 4% به افراد میانسال باز می گردد که این 4% نیز بین جوانی و میانسالی مشترک است شاید بتوان گفت که کمتر از 3% افراد در سن میانسالی گرایش به مصرف مواد مخدر داشته اند.

گفتار سوم: علل روانی
بین شخصیت و اعتیاد رابطه ای متقابل وجود دارد، به نحوی که فرد به علت وضع خاص شخصیتی و نیازها، شکست ها، ناتوانی در برخورد با مسائل و ناکامی در زندگی، عدم ثبات عاطفی و ملایمات دیگر، به اعتیاد روی می آورد. از سوی دیگر، اعتیاد به نوبه خود منجر به از بین رفتن تعادل روانی و هیجانی شخص می شود. بدین سان، بین اعتیاد و شخصیت فرد دور باطلی ایجاد می شود که مبارزه با آن مستلزم تغییر شرایط بیرونی و درونی، یعنی ایجاد اراده و روحیه ای قوی و آسیب ناپذیر است. شناخت شخصیت و ویژگی های رفتاری معتادان به منظور مبارزه با اعتیاد و نیز پیشگیری و درمان آن، از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

بند اول: بیماری های روانی و اعتیاد
اکثر کسانی که در زمینه اعتیاد مطالعه کرده اند ، به این نتیج