سامانه پژوهشی – نقش خصوصی سازی در ارتقای عوامل مؤثر بر بهره وری منابع …

تحقیق بنیادی پژوهشی است که به کشف ماهیت اشیاء پدیده‌ها و روابط بین متغیرها، اصول، قوانین و ساخت یا آزمایش تئوری‌ها و نظریه‌ها می‌پردازد و به توسعه مرزهای دانش رشته علمی کمک می‌نماید. هدف اساسی این نوع پژوهش تبیین روابط بین پدیده‌ها، آزمون نظریه‌ها و افزودن به دانش موجود در
یک زمینه خاص است. برای مثال “بررسی رابطه اعتماد و تعهد در روابط صنعتی” یک نمونه تحقیق بنیادی است. سطح گفتمان کلی و انتزاعی در حوزه یک علم است. تحقیق بنیادی می تواند نظری یا تجربی باشد. تحقیق بنیادی نظری از روش‌های استدلال عقلانی و قیاسی استفاده می‌کند و بر پایه مطالعات کتابخانه‌ای انجام می‌شود. تحقیق بنیادی تجربی از روش‌های استدلال استقرائی استفاده می‌کند و بر پایه روشهای میدانی انجام می‌شود.
تحقیق کاربردی پژوهشی است که با استفاده از نتایج تحقیقات بنیادی به منظور بهبود و به کمال رساندن رفتارها، روش‌ها، ابزارها، وسایل، تولیدات، ساختارها و الگوهای مورد استفاده جوامع انسانی انجام می‌شود. هدف تحقیق کاربردی توسعه دانش کاربردی در یک زمینه خاص است. در این جا نیز سطح گفتمان انتزاعی و کلی اما در یک زمینه خاص است. برای مثال “بررسی میزان اعتماد مشتریان به سازمان فرضی” یک نوع تحقیق کاربردی است.
این تحقیق براساس هدف، تحقیقی کاربردی می‌‎باشد. نتایج حاصل از این تحقیق می‌تواند به مدیران و برنامه‌ریزان بانک صادرات کمک نماید.
پژوهش‌ها براساس نحوه گردآوری داده ها به دو دسته تقسیم می‌شوند: تحقیق توصیفی و تحقیق آزمایشی. تحقیق توصیفی یا غیر آزمایشی شامل ۵ دسته: پیمایشی، همبستگی، پس رویدادی، اقدام پژوهی، بررسی موردی می‌باشد. تحقیق آزمایشی به دو دسته: تحقیق تمام آزمایشی و تحقیق نیمه آزمایشی تقسیم می‌شود.
در تحقیق توصیفی پیمایشی هدف بررسی توزیع ویژگی های یک جامعه است و بیشتر تحقیق‌های مدیریت از این نوع می‌باشد. در پژوهش پیمایشی پارامترهای جامعه بررسی می‌شوند. در این جا پژوهشگر با انتخاب نمونه‌ای که معرف جامعه است به بررسی متغیرهای پژوهش می‌پردازد.
در تحقیق توصیفی همبستگی رابطه میان متغیرها براساس هدف پژوهش تحلیل می‌گردد. در تحقیقات همبستگی اگر هدف پیش بینی متغیرهای وابسته براساس متغیرهای مستقل باشد به متغیر وابسته متغیر
ملاک و به متغیر مستقل متغیر پیش بین گویند. همچنین وجه تمایز تحقیق همبستگی با تحقیق آزمایشی در این است که در اینجا متغیرهای مستقل دستکاری نمی شوند.
این تحقیق براساس نحوه گردآوری داده ها ، تحقیقی توصیفی پیمایشی از نوع همبستگی می‌‎باشد.
۳-۳) جامعه آماری
مجموعه‌ای از افراد یا اشیاء که حداقل دارای یک صفت مشترک باشند، تشکیل یک جامعه آماری را می‌دهند. این صفت مشترک را صفت مشخصه جامعه می‌نامیم که در بین تمام افراد جامعه وجود دارد.
جامعه آماری این تحقیق، کلیه کارمندان بانک صادرات استان قم می‌باشند. بانک صادرات در استان قم دارای ۳۱ شعبه می‌باشد. تعداد کارمندان، در این ۳۱ شعبه بانک صادرات برابر ۳۱۲ نفر می‌باشند. پس حجم جامعه آماری برابر ۳۱۲ نفر است.
۳-۴) تعیین حجم نمونه
اگر متغیرها یا سوالات پرسشنامه دو ارزشی یا چندارزشی با مقیاس ترتیبی بوده و حجم جامعه محدود باشد، آنگاه برای محاسبه حجم نمونه از فرمول زیر استفاده می‌شود:
(۳-۱)
که در آن
: حجم جامعه آماری می‌باشد که در این تحقیق برابر ۳۱۲ نفر است.
: نسبت موفقیت می‌باشد که مقدار آن براساس حدس محقق یا تحقیقات قبلی تخمین زده می‌شود. اگر امکان تخمین آن وجود نداشته باشد، نسبت موفقیت برابر ۵/۰ در نظر گرفته می‌شود که در این حالت حجم نمونه به حداکثر مقدار ممکن افزایش می‌یابد. پس بیشترین مقدار ممکن برای حجم نمونه را می‌توان از فرمول زیر بدست آورد:
(۳-۲)
در این تحقیق  در نظر گرفته شده است. پس برای محاسبه حجم نمونه می‌توان از فرمول (۳-۲) استفاده نمود.
: سطح تشخیص آزمون یا سطح معنی داری آزمون یا احتمال خطای نوع اول می‌باشد که توسط محقق مشخص می‌گردد. در این تحقیق  در نظر گرفته شده است.
: عددی می‌باشد که مساحت زیر منحنی توزیع نرمال استاندارد در سمت راست این عدد برابر  است. یا به عبارت دیگر احتمال اینکه  بزرگتر از  باشد، برابر  است. مقدار  از جدول توزیع نرمال استاندارد بدست می‌آید. در این تحقیق  می‌باشد.
: میزان دقت در محاسبه حجم نمونه می‌باشد که با توجه به نظر محقق مشخص می‌شود. در این تحقیق  در نظر گرفته شده است. اگر حجم نمونه معلوم باشد، آنگاه می‌توان  را از فرمول زیر بدست آورد:
(۳-۳)
یا با فرض  :
(۳-۴)
پس حجم نمونه با استفاده از فرمول (۳-۲) بصورت زیر بدست می‌آید:
(۳-۵)
پس حجم نمونه انتخابی با دقت  و با سطح خطای  برابر ۱۲۱ نفر می‌باشد. برای انتخاب افراد نمونه از روش نمونه گیری خوشه‌ای استفاده می‌کنیم. پس ۱۲۱ پرسشنامه بطور تصادفی در بین افراد جامعه آماری توزیع شده است.
۳-۵) روش نمونه گیری
روش‌های نمونه‌گیری عبارتند از : نمونه‌گیری تصادفی ساده، نمونه‌گیری تصادفی طبقه‌بندی شده، نمونه‌گیری سیستماتیک یا منظم و نمونه‌گیری خوشه‌ای.
در روش نمونه‌گیری خوشه‌ای، واحد اندازه‌گیری فرد نیست. بلکه گروهی از افراد یا اشیاء هستند که به صورت طبیعی شکل گرفته‌اند و گروه خود را تشکیل داده‌اند. از این روش زمانی استفاده می‌شود که حجم و گستردگی اعضای جامعه آماری بسیار زیاد باشد و نتوانیم فهرست اعضای جامعه آماری مورد تحقیق را تهیه کنیم. مانند: بررسی ضریب هوشی دانش‌آموزان ابتدایی شهر تهران
با توجه به اینکه جامعه مورد مطالعه در این تحقیق تمام کارکنان بانک‌های صادرات استان قم می‌باشند، جامعه آماری از حجم و گستردگی زیادی برخوردار است، پس از روش نمونه‌گیری خوشه‌ای استفاده شده است. روند اجرای نمونه‌گیری خوشه‌ای بصورت زیر می‌باشد. در استان قم ۳۱ شعبه بانک صادرات وجود دارد. در مرحله اول بصورت تصادفی ساده نمونه‌ای از بین ۳۱ شعبه بانک صادرات انتخاب می‌شود. حجم نمونه با استفاده از فرمول (۳-۲) بصورت زیر بدست می‌آید:
(۳-۶)
پس حجم نمونه انتخابی با دقت  و با سطح خطای  برابر ۲۷ شعبه می‌باشد. برای انتخاب این ۲۷ شعبه از روش نمونه گیری تصادفی ساده استفاده می‌شود. بدین صورت که ابتدا ۳۱ شعبه بانک صادرات در استان قم از شماره ۱ تا شماره ۳۱ کدگذاری می‌شوند. سپس با روش تولید اعداد تصادفی، ۲۷ عدد بصورت تصادفی از بین اعداد ۱ تا ۳۱ انتخاب شده است. این ۲۷ عدد نشان دهنده کد شعبه‌های انتخابی می‌باشد. پس در مرحله اول از بین ۳۱ شعبه بانک صادرات، ۲۷ شعبه
بصورت تصادفی ساده انتخاب می‌شوند. در مرحله دوم از بین این ۲۷ شعبه انتخابی،۱۲۱ کارمند بصورت تصادفی ساده انتخاب می‌شوند. یعنی بطور متوسط از هر شعبه تقریبا ۵/۴ نفر انتخاب می‌شود. سپس به این ۱۲۱ کارمند انتخابی پرسشنامه داده می‌شود. پس در اینجا واحد اندازه‌گیری شعبه‌های بانک صادرات در استان قم می‌باشند.