از دیگر بسیار موفق در این زمینه میتوان به سایت شرکت دل[1] اشاره نمود که به فروش مستقیم کامپیوتر به مصرفکنندگان اشتغال دارد و در زمینه فروش روزانه دارای رکورد قابل توجهی میباشد (شجاعی و ملکی زاده، 1383).
این روش هم اکنون در کشور ما هم موجود است و مورد استفاده قرار میگیرد، سازمانهایی مانند شهروند چنین خدماتی را ارائه میکنند اما این خدمات هنوز در میان عامه مردم جانیفتاده است.
3- مدل تجارت شرکت با دولت[2]: در این مدل فروشنده شرکت و خریدار، دولت است مانند خرید و فروش کالا یا خدمات از شرکتها به دولت. تأمین نیازهای دولت توسط شرکتها و پرداخت عوارض مالیاتها از جمله مواردی است که میتوان در این گروه گنجاند.
4- مدل تجارت مصرف کننده با مصرفکننده[3]: در این مدل دو طرف معامله یعنی هم فروشنده و هم خریدار هر دو مصرفکننده هستند.
در این مدل تجارت الکترونیکی، مزایدهها و مناقصههای کالا از طریق اینترنت انجام میگیرد. مدل مصرفکننده با مصرفکننده شبیه نیازمندیهای طبقهبندی شده یک روزنامه و یا شبیه به یک دکّه در بازار دست دوم یا سمساری است. ایده اصلی این مدل این است که مصرفکنندگان با یکدیگر و بدون واسطه به خرید و فروش بپردازند. Ebay غول حراجی بهنگام، بزرگترین نمونه اولیه این مدل میباشد. این سایت خود چیزی نمیفروشد، بلکه به عنوان واسطی بین خریداران و فروشندگان به ارائه محصولاتی در حراجی بهنگام عملمیکند.
به عنوان مثال سایت Ebay اجازه میدهد فروشنده قیمت اولیه خود را در حراجی قرار دهد و سپس شرکتکنندگان در طرح، باید قبل از اتمام مدت، روی کالای به حراج گذاشته شده اظهار نظر کنند. سایتهای اینترنتی دیگر نظیر اتوبایتل[4] و کارسمارت[5]، نمونههایی از مدل مصرفکننده با مصرفکننده میباشند. به دلیل ناچیزبودن هزینه تبلیغات در اینترنت، استفاده از این مدل توسط کاربران اینترنتی جهت فروش کالاهای مورد نظر خود مورد توجه قرار گرفته است.
5- مدل تجارت مصرفکننده با دولت[6]: در این مدل فروشنده اشخاص حقیقی یا مصرفکننده و خریدار دولت است مثل پرداخت مالیات به دولت و انتقال شکایات و نارضایتیها از سیستمهای دولتی از جانب مردم به دولت.
6- مدل تجارت دولت با شرکت[7]: در این مدل فروشنده دولت و خریدار شرکتها هستند مثل مواقعی که اطلاعات مورد نیاز درباره مناقصهها و مزایدهها، قوانین و مقررات از دولت به شرکتها فروخته میشود.
7- مدل تجارت دولت با مصرفکنندگان[8] (افراد): در این مدل فروشنده دولت و خریدار اشخاص حقیقی یا مصرفکنندگان هستند مثل تعامل دولت با مشتری در مراکز دولتی و ارباب رجوع.
8- مدل تجارت دولت با دولت[9]: در این مدل، تجارت بین دولتها به عنوان فروشنده و خریدار صورت میگیرد (شجاعی و ملکیزاده، 1383).
اینترنت و تجارت الکترونیک برای شرکتها در بسیاری از صنایع به روش ایجاد درآمد و تعامل با مشتریان و سهامداران، ارائه محصولات و خدمات و فروش الکترونیکی تبدیل گردیده است. تجارت الکترونیک، با استفاده از وب به عنوان یک زیرساخت، مزایای ملموس و ناملموس مختلفی را ارائه میدهد (Kim et al, 2003).
در یک شرکت تجاری وبسایت جزء ضروری جهت اقدامات تجارت الکترونیک میباشد، در واقع وبسایت پلتفرمی است که به منظور برقراری ارتباط با مشتری و تسهیل تعاملات تجاری مورد استفاده قرار میگیرد. کاربران و مشتریان وبسایتهایی که تجارب مثبتی را در تعامل با وبسایت شرکتها بدست نمیآورند، ممکن است اعتقاد پیدا کنند که رفتن به فروشگاههای فیزیکی آسانتر از خرید الکترونیکی است (Bauer et al, 2003).
طراحی ضعیف وب سایت منجر به از دستدادن 50 درصد فروش بالقوه شرکت میگردد که این امر ناشی از ناتوانی مشتریان در پیدا کردن آنچه که میخواهند است. همچنین طراحی ضعیف وبسایت موجب از دستدادن ۴۰ درصد در تکرار بازدید وبسایت خواهد شد که این امر نیز از تجارب منفی اولیه کاربران و مشتریان ناشی میشود (Cunliffe, 2000).
خرید و فروش الکترونیکی
در گذشته، نیازهای مصرفکنندگان، لزوم ایجاد شکلهای جدید خردهفروشی کالا را ایجاب میکرد. رفاه در خرید و صرفهجویی در وقت و هزینه، که با ایجاد فروشگاههای رفاه که شمار زیادی از کالاها را در یک محیط مناسب با ساعت کار طولانی و بدون اتلاف وقت زیاد در اختیار مشتری قرار میداد، به نخستین نیاز پاسخ داد. از سوی دیگر ایجاد مراکز فروش بسیار بزرگ که خواربار، غذاهای آماده، کالاهای عمومی و شمار زیادی از اجناس مختلف را در زیر یک سقف عرضه میکنند، گام بزرگی در ایجاد رضایت مشتری برداشتند (Rodgers et al, 2002).
[1] . Dell
[2] . B2G (Business to Government)
[3] . C2C (Consumer to Consumer)
[4] . Autobytel
[5] . Carsmart
[6] . C2G (Consumer to Governemnt)
[7] . G2B (Government to Business)
[8] . G2C (Government to Consumer)
[9] . G2G (Government to Government)
