بیمه‌های حوادث
موضوع این بیمه سانحه وحادثه‌ای است که می‌تواند منجر به فوت، نقص عضو و از کار افتادگی دائم کلی و یا جزئی، از کارافتادگی موقت، جراحت و صدمات بدنی و هزینه‌های پزشکی گردد.
موضوع بیمه حوادث پرداخت غرامت معین در صورت فوت موردبیمه یا نقص عضو و از کار افتادگی و جبران هزینه‌های درمانی ناشی از وقوع حوادث مشمول بیمه است. خطر فوت و نقص عضو به عنوان پوششهای اصلی در بیمه‌های حوادث می‌باشد و خطرات از کارافتادگی موقت و بستری در بیمارستان و هزینه‌های پزشکی ناشی از صدمات و جراحات به عنوان خطرات تبعی قرار دارند (نمکی، 1391، 47).
بیمه‌های حوادث اکثراً به صورت پوشش خطرات ناشی از حوادث در تمام اوقات (24 ساعت شبانه روز) و در هر مکان و یا زمان در طول مدت بیمه‌نامه بوده و شامل خطرات شغلی، حرفه‌ای، ورزشی، ماموریت، مسافرت و… می‌گردد (امین و شریک، 1387، 132).
در بیمه‌های اشیاء حداکثر تعهد بیمه‌گر جبران زیان و خسارت مادی بیمه‌گذار است. یعنی بیمه نمی‌تواند موجب انتفاع (سود) بیمه‌گذار باشد بلکه از نظر مالی بیمه‌گذار در موقعیتی قرار می‌گیرد که بلافاصله قبل از تحقق خطر بیمه شده در ان موقعیت قرار داشته‌است.
بیمه‌های اموال نقش مهمی را در اقتصاد کشور ایفا می نمایند که مهمترین تاثیر آنها عبارت است از:
- کمک به احیا وضعیت مالی بیمه‌گذار ر و جلو گیری از نابسامانی اجتماعی
- حفظ موقعیت موسسات و نهاد‌های فعال در بازار و جلو گیری از نابسامانی اقتصادی
- امکان انجام برنامه ریزی مالی
- افزایش اطمینان و گسترش سرمایه گذاری (گلچینیان، 1389، 95)
1-1-2-1 بیمه باربری
بیمه‌گر در چارچوب مقررات شورای عالی بیمه تعهد می‌کند که خسارتهای وارد شده به اموال بیمه شده را در هنگام بارگیری، حمل و تخلیه جبران کند. مهمترین انواع بیمه‌های باربری عبارتند از:
- بیمه حمل و نقل دریایی
قراردادی است که یک طرف آن(بیمه گر) با دریافت حق بیمه از طرف دیگر (بیمه گذار) تعهدی را به نفع او یا به نفع شخص ثالث قبول می‌کند. این تعهد در صورت وقوع خطر برای مورد بیمه شده انجام می شود مشروط بر آنکه خطر مزبور به مناسبت کشتیرانی یا حمل و نقل دریایی تحقق یابد که خود شامل بیمه بدنه کشتی، خسارت همگانی، هزینه‌های نجات، عدم تحویل کالا و پوشش خطر جنگ می‌باشد.
- بیمه حمل و نقل زمینی
بیمه‌گذار برای حفظ سرمایه خود در ادامه مسیر در خشکی باید بیمه باربری تهیه کند. بیمه حمل‌و‌نقل کالا در خشکی، مکمل بیمه حمل دریایی بوده و پوششهای بیمه‌ای مشابه دارد (گلچینیان، 1385، 167).
1-1-2-2 بیمه آتش‌سوزی
بیمه‌های اموال (آتش سوزی) به سه نوع : مسکونی، صنعتی و غیر صنعتی تقسیم میشوند. بیمه‌گر در مقابل دریافت وجهی که حق بیمه نامیده می‌شود متعهد می‌گردد که زیان های مالی بیمه‌گذار را برای اموال بخصوصی که مشخص گردیده و اموال بیمه شده نامیده می شود، در مدت معین براثر خطر آتش سوزی یا خطرهای دیگر که بیمه شده‌اند، جبران کند (سلیمی، 1389، 39).
1-1-2-3 بیمه اتومبیل
بیمه‌گر در چارچوب مقررات شورای عالی بیمه تعهد می کند که خسارتهای وارده به وسیله نقلیه بیمه شده و غرامت جانی ناشی از حادثه را جبران و به بیمه‌شده پرداخت نماید. از این رو، این بیمه شامل سه گروه عمده بیمه بدنه، بیمه سرنشین و بیمه شخص ثالث می‌باشد (محمدبیگی، 1392، 77).
1-1-2-4 بیمه هواپیما
این نوع بیمه، پوششهای مورد نیاز بیمه‌گذاران را در قبال خطرات مربوط به هواپیما مانند مالکیت، اداره، تعمیر و نگهداری و یا فروش ارائه می‌دهد. بیمه هواپیما نیز مانند بیمه اتومبیل در صورت بروز حادثه، هم خسارات مالی به وسیله نقلیه و هم خسارات مالی و جانی وارد به افراد ثالث را شامل می‌شود که عبارتند از:
- بیمه بدنه هواپیما
اگرچه خسارات رایج آتش‌سوزی، دزدی، طوفان و خسارات زمینی (تصادم درغیر مواقع پرواز) دارای پوشش‌است، اما بیمه بدنه هواپیما به صورت تمام خطر است و به سه شکل زیر ارائه می‌شود :
- بیمه تمام خطر در زمانی که هواپیما در حرکت نیست.
کلیه خسارات و فقدان فیزیکی هواپیما در زمانی که در فرودگاه (زمین) قرار دارد و از نیروی محرکه خود برای‌حرکت و جابجایی استفاده نمی‌کند، تحت این نوع بیمه پوشش می‌گیرد (مسجدآملی، 1391، 98).
- بیمه تمام خطر بجز مواقعی که هواپیما در پرواز است.
کلیه خسارات و فقدان فیزیکی هواپیما در روی زمین حتی خسارات زمان جابجایی هواپیما (Taxiing) شامل این‌نوع پوشش بیمه‌ای می‌شود.
- بیمه تمام خطر، بر روی زمین و در زمان پرواز
کلیه خسارات و فقدان ناشی از حرکت، توقف و یا جابجایی هواپیما بر روی زمین و در زمان پروازتحت پوشش بیمه‌ای است.
- مواردی که خارج از تعهد بیمه‌گر است (توکلی، 1384، 157).
استثنائات بیمه بدنه در بیمه‌نامه‌های صادره تا حدودی با یکدیگر متفاوت است ولی جنبه عمومی و همگانی که در تمامی بیمه‌نامه‌ها یافت می‌شود به شرح زیر است:
- چنانچه هواپیما برای‌مصارف غیرقانونی وبارضایت بیمه‌گذار به‌کار گرفته‌شود.
- هنگامی که هواپیما در خارج از محدوده جغرافیایی مندرج در بیمه‌نامه فعالیت کند.
- استفاده از هواپیما برای مصارفی بغیر از آنچه در بیمه‌نامه قید شده است.
- هدایت هواپیما توسط شخص دیگری به غیر از خلبان آن، مگر در مواردی که عمل جابجایی(Taxiing) انجام می‌شود.