راهبردهای بهبود کیفیت زندگی کاری
یک سازمان نوعاً از یک یا احتمالاً دو استراتژی به عنوان استراتژی‌های اصلی خود در بهبود کیفیت زندگی کاری استفاده می‌نماید که به شرح زیر می‌باشند:
2-1-9-1- انسانی‌تر کردن کار
بهبود کیفیت زندگی کاری این هدف را دنبال می‌کند که محیط کار، محتوای کار و نوع کار مطابق شأن انسانی باشد، هدف اصلی، این است که کارکنان به عنوان سرمایه انسانی مورد توجه قرار گرفته و بایستی پیشرفت کنند نه اینکه فقط مورد استفاده قرار گیرند و فرموش شوند. علاوه بر این، کار نباید ماهیت انسانی کارکنان را تغییر دهد، کار نباید تهدیدکننده و خطرناک باشد، کار نباید به نحوی طراحی شود که کارکنان نتوانند به سایر وظایف انسانی و اجتماعی خود در جامعه به عنوان همسر، پدر و مادر یا شهروند، برسند بلکه کار باید به پیشرفت اجتماعی افراد کمک کند.
2-1-9-2- طراحی شغل
طراحی شغل کارکردی برای تشخیص فعالیت‌های کاری یک فرد یا گروه در یک محیط سازمانی است. اهداف طراحی شغل عبارت است از بهسازی مشاغلی که با استلزامات سازمان و فناوری مورد نیاز آن مواجه هستند و باید نیازهای کارکنان و احتیاجات فردی آنان را برآورده سازد (عباس‌پور، 205:1384).
راهبردهای دیگری که می‌تواند موجبات افزایش کیفیت زندگی کاری کارکنان را فراهم آورد به شرح زیر می‌باشد:
1- رهبری مؤثر و رفتار سرپرستی
کارکنان، علاقه‌مند به کار کردن با سرپرستی هستند که به آنها احترام گذاشته، از آنها حمایت کند و در برخورد با آنان انصاف را رعایت نماید. سرپرست بایستی در رابطه با زیردستان جو رضایتمند را به وجود آورد. ادراک کارکنان از کیفیت زندگی کاری خود عمدتاً به رفتاری که از ناحیه سرپرست با آنان می‌شود، بستگی دارد.
2- توسعه مسیر ترقی
امروزه بسیاری از سازمان‌های پیشرو به منظور بهره‌برداری هرچه کامل‌تر از استعدادهای کارکنان خود و کمک به کارکنان در جهت محقق نمودن آرزوهای شغلی خود و تقویت احساس توفیق در انجام کار، فعالیت‌های برنامه‌ریزی و توسعه نظام‌مند شغلی را انجام می‌دهند.
اجزای اصلی یک برنامه جامع توسعه مسیر شغلی عبارت است از:
- برنامه‌ریزی منابع انسانی
- انتقال فرصت‌های شغلی و اطلاعات مربوط به مسیر ترقی کارکنان
- مشاوره شغلی هم از ناحیه سرپرست به عنوان بخشی از ارزیابی عملکرد و هم توسط ناحیه پرسنلی
- تعلیم و آموزش به کارکنان
- توسعه وظایف خاص شغلی و چرخش شغلی
3- جداول کاری منعطف
چنین جداولی در قالب سه شکل وجود دارد: زمان منعطف و ساعات کاری شناور، استخدام پاره‌وقت یا کار مشارکتی و کار فشرده هفتگی. سازمان‌های که در کنار برنامه‌های کاری روزانه و معمول خود چنین برنامه‌های کاری را به اجرا می‌گذارند، در صدد برآمده‌اند تا از طریق بهره‌مندی بیشتر از منابع انسانی خود، کیفیت زندگی کاری آنان را نیز بهبود بخشند (رابینز، 417:1374).
4- ارتباط با کارکنان: از نظر مدیران ارشد سازمان‌ها پس از بهره‌وری، برپایی راه‌هایی برای ارتباط با کارکنان، یکی از اولویت‌های مدیریت امور کارکنان و منابع انسانی می‌باشد. بهبود ارتباط میان کارکنان، یک روش اثربخش و کارآمد برای بهبود بهره‌وری و کیفیت زندگی کاری شناخته شده است. ارتباط می‌تواند انتقال اندیشه‌های کارکنان را در راستای بهتر شدن فرآورده‌ها و دگرگونی‌های سازمانی آسان سازد و در همان حال احساس مشارکت کارکنان را در کار افزایش دهد و آنان را در نظارت بر کار خود هدایت کند.